PROFILAKTYKA CZERNIAKA. Czerniak złośliwy jest bardzo niebezpiecznym nowotworem skóry. Jednym z czynników ryzyka powstania takiego nowotworu jest promieniowanie ultrafioletowe. Chociaż objawy czerniaka łatwo rozpoznać, to często jednak bywają bagatelizowane. Zawsze kiedy widzisz nowe znamiona, narośla, przebarwienia lub zmiany w już Czerniak u dzieci poniżej 12 roku życia występuje dość rzadko, pojawia się dopiero po okresie dojrzewania. Mimo to jest on najczęściej spotykanym typem raka w grupie wiekowej od 25 do 30 lat. Jest także piątym najczęściej występującym rakiem u mężczyzn i szóstym u kobiet. W Polsce zachorowalność na czerniaka to około 6 przypadków na 100 tys. osób. Według tych danych szacuje się, że w naszym kraju każdego roku występuje około 2400 zachorowań na czerniaka. Do profilaktyki czerniaka zaleca się unikanie częstej ekspozycji na duże [[promieniowe słoneczne]( szczególnie osobom o jasnej skórze, piegami, jasnymi oczami, a także skłonnościami do poparzeń. Zaleca się regularne stosowanie kremów z filtrami UV, a także unikanie solarium, w których promieniowanie UV jest nawet kilkakrotnie wyższa niż dawka naturalnego promieniowania. Dobrą wiadomością jest to, że czerniak jest łatwy do wykrycia we wczesnym etapie rozwoju, dzięki czemu zostaje wyleczony nawet w 90 proc. rozróżnić znamiona pojawiające się na skórze? Kiedy zacząć się martwić i zgłosić się do lekarza? Zobacz także: Co twoje oczy mówią o zdrowiu?
Okazuje się, że u dzieci osób, które zachorowały na czerniaka, częściej dochodzi do powstania tego nowotworu. Nie ma jednak jednego sposobu dziedziczenia czerniaka. Uznaje się, że rodzinne przypadki występowania raka mają wielogenowe podłoże, niekiedy są związane z tym samym typem skóry i podobnymi zwyczajami w rodzinie (czyli
Czerniak oka - objawy i przyczyny nowotworu złośliwego gałki ocznej Objawy czerniaka naczyniówki nie są charakterystyczne, bądź zupełnie nie występują. Znane są różne metody leczenia czerniaka oka, choć nie ma jasnych wytycznych co do terapii w przypadku przerzutów czerniaka oka. Czerniak oka – nowotwór złośliwy oka Czerniak oka, a właściwie czerniak błony naczyniowej, jest najczęściej występującym nowotworem w obrębie gałki ocznej. Jeśli uda się go wykryć dość wcześnie i wdrożyć właściwe leczenie, istnieją szanse na oszczędzenie gałki ocznej i uniknięcie konieczności jej usunięcia. Czerniak w oku to nowotwór oka powstający z komórek barwnikowych, czyli melanocytów. Komórki te nie są umiejscowione jedynie w skórze, ale także w obrębie naczyniówki, tęczówki, czy ciała rzęskowego. Biorąc pod uwagę ogólną częstotliwość występowania nowotworów, jest to rzadki typ raka, jednak wśród nowotworów złośliwych gałki ocznej plasuje się na pierwszym miejscu. Bardzo często są to nowotwory wykrywane zupełnie przypadkowo. Średni wiek rozpoznania czerniaka oka wynosi 60 lat. Czerniak naczyniówki oka - przyczyny Nie do końca poznany jest mechanizm czerniaka gałki oka, ale nie udowodniono zależności pomiędzy promieniowaniem UVB a występowaniem nowotworu. Wśród czynników ryzyka wystąpienia czerniaka naczyniówki zalicza się jasną karnację i jasną barwę oczu. Wśród osób narażonych na wystąpienie nowotworu oka są przede wszystkim spawacze. Istnieje również znaczna zależność pomiędzy mutacjami genetycznymi a nowotworem oka. Pewne mutacje, jak: · utrata ramienia długiego chromosomu 6, · monosomia chromosomu 3, · duplikacja ramienia długiego chromosomu 8, są związane z większym ryzykiem wystąpienia przerzutów i gorszym rokowaniem. Czerniak naczyniówki bardzo często nie daje żadnych objawów i jest wykrywany przypadkowo. Objawia się powolnym pogorszeniem ostrości wzroku, a także pojawianiem się ubytków w polu widzenia. Część chorych może zauważyć, że w ich polu widzenia, co jakiś czas pojawiają się kule światła. Leczenie czerniaka oka ma na celu zachowanie zmysłu wzroku. Ponadto wczesne wykrycie i właściwe leczenie zapobiega powstawaniu przerzutów. W zależności od wielkości guza, jego umiejscowienia, szerzenia się, a także dodatkowych czynników, jak choroby przewlekłe czy wiek pacjenta, dobiera się właściwą formę terapii. Wśród dostępnych form terapii wymienia się brachyterapia – jest to jedna z form terapii oparta na wykorzystaniu pierwiastków promieniotwórczych, emitujących promieniowanie gamma. Taki pierwiastek jest umieszczony w aplikatorze przyszytym do powierzchni gałki ocznej. Leczenie to daje zdecydowanie lepszy efekt kosmetyczny niż standardowe metody chirurgiczne. Niestety promieniowanie, mimo iż zapewnia pacjentom lepszą jakość życia i poprawę samopoczucia, lepsze zachowanie zdolności widzenia, to jednak nie jest to metoda wolna od powikłań. Pierwiastki promieniotwórcze mogą doprowadzić do powstania neuropatii, zaćmy czy retinopatii; radioterapia protonowa – alternatywna dla poprzedniej, wykorzystywana w terapii guzów większych, szczególnie znajdujących się w obrębie tarczy nerwu wzrokowego; leczenie laserem, czyli przezźreniczna termoterapia; leczenie chirurgiczne. Przerzuty w czerniaku oka Jak każdy nowotwór złośliwy, czerniak oka również może dawać przerzuty, najczęściej do wątroby. Nie ma metody uznanej za optymalną w leczeniu przerzutów. Rokowanie jest niepomyślne, jeśli stwierdzi się przerzuty. Należy rozważyć immunoterapię, chemioterapię, udział w badaniach klinicznych. Zobacz także: Czerniak paznokcia - przyczyny, jak rozpoznać?
Czerniak to złośliwy nowotwór wywodzący się z melanocytów. W ostatnich latach obserwuje się wzrost zachorowań na tego „raka” skóry. Standaryzowane współczynniki umieralności wynoszą około 2,1/100000 u mężczyzn i 1,4/100000 u kobiet, co odpowiada w ostatnich latach około 700 i 710 zgonom z powodu czerniaka. DietySmacznie Dopasowana 5w1KlasycznaWegetariańskaWegetariańska+RybyBezglutenowaBezmlecznaSpecjalnie dla mężczyznSpecjalnie dla ParE-book o żywieniu dzieciNasi specjaliściKlub fitness onlineKlub Fitness OnlinePlan treningowyNasz trenerMotywacjaGrupa Wsparcia PremiumNasz psychologDiety specjalistyczneNiskie IGNiedoczynność tarczycyMetamorfozyCennikSpołecznośćOsesekBlogWpisy na bloguAktualnościBaza wiedzyForumPamiętnikiWyzwaniaBieganieBrzuchDietaJazda na rowerzeModelowanieNa powietrzuOchudzaniePływaniePośladkiRamionaSpalanieSportStabilizacjaStyl życiaUdaUrodaW pomieszczeniuKalkulatoryDarmowa Diagnoza DietetycznaKalkulator BMIZapotrzebowanie kaloryczneKalkulator HOMA-IRKonserwantyKalendarz ciążyKalendarz rozwoju niemowlęciaPrzepisy dla dzieciUżywaj Vitalii jak aplikacji - sprawdź!Wyszukiwarka Vitalia> Społeczność> Forum> Zdrowie i sprawy osobiste Temat został usunięty, ponieważ łamał regulamin serwisu. Forum Użytkownicy Nieprzeczytane posty Moje posty Obserwowane Regulamin forum Subfora Tematy Subfora Ostatni post: 21:49 Uria7 Ostatni post: 14:11 cynamonowy44 Ostatni post: 16:35 Martyna12111 Ostatni post: 15:18 Użytkownik4731639 Ostatni post: 07:42 akitaa Slavito to polska marka, która oferuje wysokiej jakości suplementy diety wspierające zdrowie, odporność, regenerację i sprawność organizmu. Slavito rekomendowane jest przez Huberta Czerniaka, znanego propagatora naturalnych rozwiązań profilaktycznych. Prawidłowa suplementacja pomaga w walce z różnorodnymi dolegliwościami i Czerniak może rozwinąć się zarówno u dorosłych jak i u dzieci, choć w tej drugiej grupie jest zdecydowanie rzadszy. Podstawowym elementem leczenia jest wycięcie zmiany, przy czym margines wycinanych zdrowych tkanek u dzieci jest szacowany indywidualnie. Czerniak u dzieci - dlaczego powstaje? Czerniak u dzieci występuje zdecydowanie rzadziej niż wśród osób dorosłych i starszych, chociaż odnotowano w ostatnich latach wzrost zapadalności na ten nowotwór wśród dzieci i młodzieży. Dominującą grupą są dziewczęta, które nieświadome zagrożeń nadmiernie eksponują skórę na promieniowanie słoneczne i korzystają ze sztucznych źródeł promieniowania w solariach. Młoda, delikatna skóra jest bardzo podatna na uszkodzenia i poparzenia. Jak w przypadku wielu schorzeń, istnieją różnice w przebiegu choroby w różnych grupach wiekowych. U najmłodszych, w porównaniu z dorosłymi, rokowanie w czerniaku zazwyczaj jest dużo lepsze. Czerniak kojarzony jest często z niebezpiecznymi pieprzykami, lecz należy zdawać sobie sprawę, że przeszło połowa rozpoznanych czerniaków powstaje zupełnie na nowo, na zdrowej i niezmienionej skórze. Główne lokalizacje to głowa, szyja, tułów i kończyny dolne. U dzieci młodszych, jak i u młodzieży golącej głowę, czyli narażającej skórę na stałe promieniowanie słoneczne, właśnie w tych okolicach ciała czerniak dominuje. Kiedy podejrzewać czerniaka u dziecka? Znamię u dziecka nie jest niczym nadzwyczajnym, jednak są zmiany, które mogą budzić wątpliwości i podejrzenie transformacji złośliwej. Zmiany, które powinny obligować rodzica do wizyty z dzieckiem u lekarza, są zazwyczaj: asymetryczne, o niejednolitym zabarwieniu, średnicy przekraczającej 6 mm i często nierównych brzegach. Ponadto czujność powinny wzbudzić: zmiany niezabarwione, krwawienia ze znamienia, nagłe transformacje w wyglądzie zmiany na skórze. Profilaktyka czerniaka u dzieci Na ryzyko rozwoju czerniaka człowiek pracuje przez całe życie. Są oczywiście takie czynniki jak znamiona wrodzone czy predyspozycje rodzinne, które zwiększają ryzyko nowotworu, ale przede wszystkim należy zwrócić uwagę na nadmierne eksponowanie dzieci, od pierwszych miesięcy życia, na promieniowanie słoneczne. Ważne jest stosowanie filtrów ochronnych na delikatną skórę najmłodszych, również z uwzględnieniem skóry głowy czy małżowin usznych, a także zakładanie dziecku czapki i odzieży chroniącej przed niebezpiecznymi promieniami. Oparzenia słoneczne u najmłodszych są szczególnie niebezpieczne. Każdy rodzic powinien uważnie oglądać skórę dziecka, czy nie pojawiły się żadne niepokojące przebarwienia. Jeśli dziecko ma znamiona barwnikowe na ciele, rodzic powinien je obserwować, zwracając uwagę na to, czy nie zmieniają się. Należy oczywiście mieć na uwadze fakt, że znamiona naturalnie będą powiększać się wraz ze wzrostem dziecka. Jednak zmiana mimo tego, że rośnie z dzieckiem, powinna pozostać symetryczna, o gładkich brzegach i z równomiernym kolorytem. Niepokojące znamiona muszą być diagnozowane u dermatologa. Starsze dzieci i młodzież należy edukować, by same zwracały uwagę na zmiany na ciele i nie wstydziły się o nich mówić. Leczenie czerniaków u dzieci Podstawowym elementem leczenia jest usunięcie zmiany z mikroprzerzutami w jej otoczeniu. Następnie wykonuje się biopsję węzła chłonnego wartowniczego, na podstawie której podejmuje się decyzję o ewentualnym wycięciu węzłów chłonnych i leczeniu adiuwantowym z wykorzystaniem interferonu alfa-2b. Rozważa się także loko-regionalną chemioterapię, jeśli czerniak zlokalizowany jest na kończynach, a w przypadku zmian zaawansowanych, rozsianych, stosuje się terapię systemową. Duże nadzieje pokłada się w terapiach z użyciem przeciwciał monoklonalnych. Data modyfikacji: 26 listopada 2018

Czerniak u kobiet to głównie nogi. Pn, 06-08-2007 Forum: Tarczyca dorosłych i dzieci - Re: Czuje sie jak balon więcej Najpopularniejsze:

Nowotwory skóry stanowią najliczniejszą grupę nowotworów złośliwych u człowieka. Wśród nich wyróżniamy nowotwory niemelanocytowe (NMSC), do których zaliczają się głównie raki, oraz nowotwory melanocytowe, reprezentowane przez czerniaka. Ta ostatnia choroba jest szczególnie niebezpieczna, wiąże się z wysokim potencjałem tworzenia przerzutów i wysoką śmiertelnością. Profilaktyka pierwotna czerniaka i NMSC opiera się głównie na ochronie skóry przed promieniowaniem ultrafioletowym. W profilaktyce wtórnej najważniejsza jest samokontrola i regularne badania dermatoskopowe. Dermatoskopia stanowi proste i skuteczne narzędzie pozwalające na poprawę wykrywalności nowotworów skóry o 30%. Leczenie postaci wczesnych jest proste i pozwala na uzyskanie 98% przeżyć pięcioletnich. Przerzuty do węzłów chłonnych oraz przerzuty odległe pogarszają rokowanie, jednak wprowadzona przez ostatnią dekadę immunoterapia oraz leki ukierunkowane molekularnie stwarzają nadzieję na wyleczenie u rosnącej liczby chorych. Wstęp Nowotwory złośliwe stanowią jedno z największych wyzwań współczesnej medycyny. Zaliczone zostały przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) do chorób cywilizacyjnych, ponieważ częstość ich występowania na całym świecie drastycznie rośnie, a szczególnie narażeni na zachorowania są obywatele społeczeństw rozwiniętych. Nowotwory złośliwe stanowią także jedną z głównych – obok chorób układu krążenia – przyczyn śmierci. Niekorzystne dane epidemiologiczne są wynikiem złożonych procesów socjoekonomicznych, których następstwem są zmiany demograficzne, przede wszystkim starzenie się społeczeństw, jak również przeobrażenia stylu życia, np. ograniczenie aktywności fizycznej i plaga otyłości, oraz rosnące narażenie na karcinogeny, zwłaszcza dym tytoniowy [1, 2]. Nowotwory skóry stanowią wśród wszystkich nowotworów złośliwych szczególną grupę chorób. W większości są widoczne i łatwe do rozpoznania, a wczesne postaci mogą być skutecznie leczone za pomocą niewielkich zabiegów chirurgicznych. Często jednak są bagatelizowane zarówno przez lekarzy, jak i samych pacjentów, jednocześnie zaś uciekają statystykom i ocenie epidemiologicznej. Wyjątek stanowi czerniak, który jako jedyny z nowotworów skóry jest objęty programem szybkiej diagnostyki onkologicznej i podlega obowiązkowi zgłaszania w Krajowym Rejestrze Nowotworów. Jest to związane ze szczególną skłonnością tego nowotworu do tworzenia przerzutów regionalnych i odległych, a co za tym idzie – wysoką umieralnością chorych na czerniaka. Dermatoskopia Nieinwazyjna metoda diagnostyki zmian skórnych. Polega na oglądaniu zmian w specjalnym oświetleniu i powiększeniu umożliwiającemu dostrzeżenie cech złośliwości. Takie zmiany – po badaniu dermatoskopowym – mogą być uznane za łagodne, podejrzane (wymagające obserwacji w określonych odstępach czasowych) lub złośliwe (które należy pilnie wyciąć). Fot. 1. Zdjęcie kliniczne oraz zdjęcie dermatoskopowe tej samej zmiany. W dermatoskopii są wyraźnie widoczne szczegóły budowy, takie jak asymetria struktur, atypowa siatka i pseudopodia, pozwalające rozpoznać czerniaka i zakwalifikować go do wycięcia chirurgicznego Epidemiologia czerniaka i innych nowotworów skóry Nowotwory skóry to najczęstsze nowotwory złośliwe u człowieka. Dzielą się na nowotwory niemelanocytowe (non-melanoma skin cancer – NMSC), z których większość stanowią raki podstawnokomórkowe i płaskonabłonkowe, oraz czerniaki, tj. złośliwe nowotwory wywodzące się z neuroektodermalnych komórek melanocytowych [3]. Częstość występowania nowotworów skóry różni się w zależności od rasy oraz strefy zamieszkania – najwyższe wskaźniki obserwuje się w krajach takich jak Australia i USA oraz w Europie Zachodniej i Północnej. Polska cechuje się umiarkowanym współczynnikiem zachorowalności, przy czym od trzech dekad następuje stały wzrost liczby nowo wykrywanych przypadków. Zachorowalność na czerniaka zwiększyła się w tym czasie trzykrotnie i obecnie wynosi ok. 3500 przypadków rocznie (współczynnik zachorowalności 4,9/100 tys.). Czerniak stanowi ok. 2% wszystkich nowotworów złośliwych. W przeciwieństwie do innych nowotworów skóry czerniak wiąże się z wysokim współczynnikiem umieralności, sięgającym 2,3/100 tys. u mężczyzn i 1,5/100 tys. u kobiet, co przekłada się na ok. 1300 zgonów rocznie [4].POLECAMY Czynniki ryzyka rozwoju czerniaka i NMSC Wspólne tło nowotworów skóry stanowią uszkodzenia, spowodowane głównie przez promieniowanie ultrafioletowe (UV), zarówno naturalne (promienie słoneczne), jak i sztuczne (solaria). Promieniowanie UV zostało uznane przez WHO za karcinogen. Ponadto stałe działanie bodźców drażniących – chemicznych i fizycznych – może także odgrywać rolę w powstawaniu nowotworów skóry, w tym czerniaków [5]. Istnieją również genetyczne uwarunkowania rozwoju czerniaków. Są one częstsze u osób z niską zawartością barwnika w skórze. W praktyce klinicznej często obserwuje się rodzinne występowanie czerniaków, rzadziej rodzinny zespół znamion atypowych czy mutacje genu CDKN2A, predysponujące do gwiaździaków, raków trzustki i czerniaków [6]. Profilaktyka pierwotna i wtórna czerniaka oraz NMSC Pierwotna profilaktyka nowotworów skóry, w tym czerniaka, opiera się przede wszystkim na ochronie powierzchni ciała przed promieniowaniem UV. Ponieważ skóra dzieci jest szczególnie wrażliwa, a uszkodzenia komórek, będące następstwem oparzeń słonecznych, kumulują się przez całe życie, najważniejsza jest profilaktyka w młodości, jednak każdy epizod oparzenia skóry przez promieniowanie UV bez względu na wiek przyczynia się do wzrostu ryzyka czerniaka [7, 8]. Opalenizna to nie symbol zdrowia Opalenizna jest objawem uszkodzenia komórek skóry; kumulacja tych uszkodzeń prowadzi do powstawania zmarszczek, przebarwień, przedwczesnego starzenia i nowotworów skóry. Jednorazowe oparzenie słoneczne dwukrotnie zwiększa ryzyko czerniaka na przestrzeni życia. Solaria a czerniak Nawet pojedyncze korzystanie z solariów przed 30. zwiększa ryzyko czerniaka o 75%. Okazyjne używanie solariów zwiększa ryzyko czerniaka trzykrotnie. Regularne korzystanie z solariów w młodym wieku zwiększa ryzyko ośmiokrotnie. Solaria nie pomagają w dostarczeniu organizmowi witaminy D Większość światła emitowanego przez lampy to UVA (99%). Do wytworzenia witaminy D organizm wykorzystuje UVB. Dostateczna ilość witaminy D zawarta jest w zdrowej diecie. W przypadku niedoborów witaminy D zalecana jest suplementacja w postaci suplementów diety. W celu ochrony skóry stosuje się bariery mechaniczne (odzież, osłony przeciwsłoneczne) oraz kosmetyki z filtrami ochronnymi. Należy również pamiętać o ochronie oczu okularami słonecznymi, ponieważ czerniak może się rozwinąć w obrębie gałki ocznej [7]. Podstawą profilaktyki wtórnej jest dokładne badanie skóry. Samodzielna inspekcja całego ciała pozwala na dostrzeżenie nowo powstałych zmian. Są one szczególnie podejrzane, jeśli spełniają kryteria reguły ABCD, tj. wykazują asymetrię lub nierówność brzegów, posiadają więcej niż jeden kolor oraz średnicę większą niż 5 mm. Ogląd... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Food Forum w wersji papierowej lub cyfrowej, Nielimitowany dostęp do pełnego archiwum czasopisma, Możliwość udziału w cyklicznych Konsultacjach Dietetycznych Online, Specjalne dodatki do czasopisma: Food Forum CASEBOOK... ...i wiele więcej! Sprawdź CZERNIAK DO JAKIEGO LEKARZA: najświeższe informacje, zdjęcia, video o CZERNIAK DO JAKIEGO LEKARZA; CZERNIAK Czerniak jest jednym z najbardziej złośliwych i najczęściej diagnozowanych nowotworów złośliwych u ludzi rasy białej. W niektórych populacjach, narażonych na duże dawki promieniowania UV, jest to najczęstszy nowotwór złośliwy i jednocześnie najczęstsza przyczyna śmierci związana z chorobą nowotworową. Czerniak złośliwy powstaje z przekształconych melanocytów, a więc komórek barwnikowych skóry, które wytwarzają i gromadzą melaninę. Dlatego też, oprócz występowania na skórze, czerniak złośliwy może pojawić się tam, gdzie występują melanocyty, tzn. na błonach śluzowych jamy ustnej, odbytnicy czy w siatkówce oka. Czerniak umiejscawia się na skórze, a następnie daje przerzuty do innych tkanek, jeśli pozostanie nieleczony. Czerniak złośliwy ma niestety dużą skłonność do wczesnych przerzutów oraz w niewielkim stopniu podatny jest na leczenie. W przypadku nieleczonego czerniaka śmierć następuje zwykle w ciągu kilku miesięcy od powstania pierwszych przerzutów. Ponadto, pierwsze objawy czerniaka w postaci pojawienia się nietypowo wyglądającego znamienia są często lekceważone przez chorą osobę. Co więcej, czerniak złośliwy cechuje zdolność do powracania nawet po latach, gdy wcześniej wydaje się, że nastąpiła całkowita remisja i pacjent jest zdrowy. Wszystko to sprawia, że czerniak złośliwy cechuje się wysoką śmiertelnością i powinien być traktowany z dużą uwagą. Jednocześnie z roku na rok wzrasta o ok. 10 proc. częstość jego występowania u rasy białej. Czerniak złośliwy stanowi jedynie około 5 proc. wszystkich nowotworów skóry, ale jest najbardziej niebezpiecznym spośród nich. Roczna zachorowalność na czerniaka w Polsce wynosi ok. 2 osób na 100 000, a umieralność w granicach 50 proc. Co ważne, jest to nowotwór możliwy do całkowitego wyleczenia niemal w każdym przypadku, jeśli tylko zostanie odpowiednio wcześnie zdiagnozowany. Dlatego niezwykle ważna jest profilaktyka dermatologiczna. Zobacz film: "Objawy czerniaka" spis treści 1. Etiologia czerniaka złośliwego 2. Diagnostyka czerniaka 3. Czerniak gałki ocznej 4. Leczenie czeroniaka złosliweg 5. Profilaktyka czerniaka złośliwego rozwiń 1. Etiologia czerniaka złośliwego Etiologia czerniaka złośliwego nie jest w pełni poznana. Wiadomo, że wiodącą rolę w rozwoju czerniaka odgrywa narażenie na działanie promieniowania UV, które powoduje zmiany mutagenne w DNA narażonych komórek. Promieniowanie UV osłabia również działanie układu odpornościowego w skórze oraz sprzyja powstawaniu utlenionej melaniny, która z kolei powoduje dalsze mutowanie DNA w komórkach. Z tego powodu narażenie na działanie promieni UV jest uważane za jeden z głównych czynników warunkujących zachorowania. Osoby lubiące się opalać, korzystające z solarium czy narażone na długotrwałe działanie słońca w pracy zawodowej są szczególnie podatne na zachorowanie na czerniaka. Warto przytoczyć fakt, że największa zachorowalność na czerniaka występuje w Australii (ponad dwudziestokrotnie wyższa stopa zachorowalności niż w Polsce), gdzie występuje wysokie nasłonecznienie przez cały rok, a z powodu dziury ozonowej dawka promieniowania UV jest wyższa niż w innych subtropikalnych rejonach świata. Czerniak zazwyczaj atakuje osoby w średnim wieku, chociaż zdarzają się czasami przypadki występowania czerniaka u dzieci przed okresem pokwitania. Szczególnie narażone na rozwój czerniaka złośliwego są osoby o obniżonej odporności - przyjmujące leki immunosupresyjne, chorujące na AIDS, etc. Wczesne wykrycie czerniaka złośliwego daje niemal 100 proc. szanse na wyleczenie (Shutterstock) Ponadto, istnieje pewien zespół uwarunkowań genetycznych, który sprzyja powstawaniu czerniaka. Czerniak złośliwy dotyka głównie osób rasy białej. W populacji rasy białej osoby o jasnej karnacji, jasnych oczach, blond lub rudych włosach, mające piegi, osoby, których skóra trudno się opala, a w łatwy sposób doznaje poparzeń słonecznych - narażone są na czerniaka zdecydowanie bardziej niż inni. Jednocześnie osoby o ciemnej karnacji czy ciemnym kolorze skóry, mimo że charakteryzują się niższym ryzykiem zachorowania, gorzej „znoszą” czerniaka. Ich rokowania są z reguły mniej korzystne, szybciej dochodzi do przerzutów, etc. Sam fakt wystąpienia oparzeń słonecznych w przeszłości, nawet we wczesnym dzieciństwie, również przekłada się na zwiększone ryzyko wystąpienia czerniaka w wieku dorosłym. Wystąpienie czerniaka w najbliższej rodzinie jest jednym z sygnałów ostrzegawczych do częstego oglądania własnego ciała (ryzyko zwiększone trzykrotnie). Jeśli zachorowało troje krewnych, to ryzyko zachorowania na czerniaka jest ponad siedemdziesiąt razy wyższe niż w populacji ogólnej. Odnotowano przypadki rodzinnego występowania czerniaka złośliwego, tzw. rodzinny zespół znamion atypowych i czerniaka (FAM-M, ang. family atypical mole and melanoma syndrome). Osoby objęte tym zespołem niestety mają ryzyko zachorowania na czerniaka graniczące z pewnością. Uznaje się, że osoba mająca więcej niż 100 „pieprzyków” na ciele jest narażona dziesięciokrotnie bardziej na rozwój czerniaka niż średnio i powinna przykładać szczególną uwagę do ich rozwoju. Szczególnie jeśli na skórze znaleźć można kilka znamion nietypowych, to jest większych niż zwykłe „pieprzyki”, bardziej wystających, o nieregularnych kształtach. Te nietypowe, duże znamiona w zdecydowanej większości nadal są jedynie znamionami łagodnymi, jednak osoba je posiadająca jest narażona na zachorowanie na czerniaka około dziesięciokrotnie bardziej niż średnio. Oznacza to, że powinna przykładać szczególną uwagę do obserwacji powierzchni swego ciała i w przypadku rozwoju któregoś ze znamion, poszukać pomocy lekarskiej. Oprócz ekspozycji na słońce, do powstawania czerniaka może przyczyniać się również mechaniczne drażnienie określonego miejsca na skórze przez dłuższy czas. 2. Diagnostyka czerniaka Czerniak złośliwy występuje najczęściej na skórze w postaci guzowatej (ang. nodular melanoma, ok. 50 proc. przypadków). Wygląda wtedy jak zgrubienie na skórze, które zwykle jest zabarwione i przypomina atypowe znamię skórne (odstającego, dużego „pieprzyka”). Występuje najczęściej na udach, ramionach oraz tułowiu. W stosunkowo szybkim tempie czerniak penetruje głębsze warstwy skóry i daje przerzuty. Nieco rzadziej czerniak występuje w postaci płaskiej, rozlewającej się po skórze (ang. superficial spreading melanoma, ok. 30 proc. przypadków). W tej postaci czerniak wygląda jak rozlewający się „pieprzyk”, często o nieregularnych kształtach i kolorach. Zmiany mają początkowo charakter płaski, a z czasem może nastąpić ich uwypuklenie. Czasem występuje owrzodzenie na granicy znamiona i wysięk krwisto-surowiczy, który daje złe rokowanie. Inne rzadsze postacie czerniaka to czerniak podpaznokciowy (ang. subungual melanoma), czerniak gałki ocznej (ang. ocular melanoma) oraz czerniak z plamy soczewicowatej (ang. lentigo maligna melanoma). Czerniak z plamy soczewicowatej powstaje zwykle na skórze twarzy, szyi i rąk osób starszych, które to powierzchnie były narażone na intensywne działanie słońca przez wiele lat. W porównaniu do innych form czerniaka, może on się rozwijać stosunkowo długo, nawet wiele lat, nie penetrując głębszych warstw skóry ani nie dając przerzutów. W sytuacji jednak nagłego obniżenia odporności, uszkodzenia mechanicznego czy innej, następuje jego szybka progresja i choroba rozwija się podobnie jak przy pozostałych postaciach czerniaka. Rozpoznanie go jest trudniejsze ze względu na zwykłe umiejscowienie na zniszczonej słońcem skórze, w pobliżu innych przebarwień i plam soczewicowatych, oraz brak tak wyraźnej pigmentacji jak przy innych typach czerniaka. Na szczególną uwagę zasługuje również czerniak podpaznokciowy, który przyjmuje zwykle postać ciemnego paska biegnącego wzdłuż płytki paznokcia. Często czerniak w tym miejscu posiada rozmyte krawędzie oraz towarzyszy mu tzw. objaw Hutchinsona (zwiększona pigmentacja skóry pod paznokciem). W przypadku wystąpienia takiego „paska” należy bezwzględnie pokazać go dermatologowi. Co ciekawe, ten typ czerniaka występuje częściej u osób z ciemniejszym kolorem skóry. Ponadto występuje on częściej u osób, które wcześniej miały zdiagnozowanego czerniaka w innej części ciała oraz przekroczyły wiek 50 lat. Podobnie jak czerniak z plam soczewicowatych, pozostaje on stosunkowo długo w uśpieniu, zanim zacznie rozprzestrzeniać się do głębszych warstw skóry. Czerniak rozpoznany i leczony wcześnie jest wyleczalny w prawie każdym przypadku. Dlatego niezwykle ważny jest nawyk przeglądania swojej skóry w poszukiwaniu podejrzanych znamion. Oczywiście w warunkach domowych nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy i które znamię może jest czerniakiem. Z całą pewnością można to określić dopiero po jego wycięciu lub pobraniu fragmentu, oglądając wypreparowaną zmianę pod mikroskopem. Niemniej istnieje szereg zewnętrznych sygnałów ostrzegawczych, które powinny nas skłonić do udania się z daną zmianą do dermatologa, który w dalszej kolejności ewentualnie skieruje na zabieg. Lekarz dermatolog uzbrojony jest nie tylko w dużą wiedzę i doświadczenie, ale i w urządzenie, tzw. dermatoskop, za pomocą którego jest w stanie obejrzeć znamię w pewnym powiększeniu, co ułatwia różnicowanie zmian łagodnych od złośliwych. Znamiona barwnikowe, tzw. „pieprzyki”, występują na całej skórze naszego ciała. Zwykle są to łagodne zmiany, zupełnie nieszkodliwe. Czasem jednak mogą być one oznaką toczącego się procesu nowotworowego w formie złośliwej. Szczególnie niebezpieczne są znamiona pojawiające się na skórze odsłoniętej i skórze owłosionej głowy, które narażone na działanie promieni UV charakteryzują się większą skłonnością do przechodzenia w formę złośliwą. Aby mieć szansę na wczesną diagnozę czerniaka, trzeba dość dokładnie znać swoją skórę. Najczęstszym sygnałem ostrzegawczym jest bowiem dynamiczna zmiana wyglądu znamienia. Znamiona będące manifestacją czerniaka charakteryzują się często asymetrią – nie przyjmują regularnych owalnych kształtów, ale raczej nieregularne, z postrzępionymi krawędziami. Są z reguły wyraźnie większe niż pozostałe „pieprzyki” na skórze. Ponadto, mogą się charakteryzować kilkoma kolorami. Należy też zwracać uwagę na ewentualne niewielkie znamiona pojawiające się wokół jednego większego, może być to bowiem oznaka toczącej się choroby. Po angielsku te cechy podejrzanego czerniaka nazywa się łącznie ABCDE, jako pierwsze litery od słów: A – asymmetry (niesymetryczność), B – border (granica, w domyśle postrzępiona, nieregularna), C – colour (kolor, w domyśle niejednolity), D – diameter (średnica, większa niż 6 mm) oraz E – elevated (uwypuklony). Czerniak może również dawać objawy w postaci pieczenia lub świądu wokół znamienia. W przypadku zaobserwowania znamienia o jednej lub kilku z powyższych cech, należy się udać na kontrolę dermatologiczną. Może ona ocalić nam zdrowie i życie. 3. Czerniak gałki ocznej Czerniak gałki ocznej stanowi 10 proc. wszystkich przypadków czerniaka i jest najczęstszym nowotworem złośliwym gałki ocznej. Podobnie jak na postać skórną czerniaka, szczególnie narażone są osoby o jasnej karnacji. Czerniak może występować na tęczówce. Przyjmuje wtedy postać guza, formy wieloogniskowej oraz naciekającej. Najlepsze rokowanie daje postać guza, którego odpowiednio wczesne wycięcie prowadzi zwykle do pełnego wyzdrowienia pacjenta. Guz tęczówki jest zwykle dostrzegalny gołym okiem na tęczówce. Dzięki temu zostaje szybko wykryty i jego wyleczalność sięga nawet 95 proc. Z kolei postać wieloogniskowa czy naciekająca widoczna jest raczej w postaci przebarwień. W przypadku tej postaci dokonuje się zwykle wycięcia całej gałki ocznej, jako że bez takiego zabiegu usunięcie tkanki nowotworowej jest zwykle niemożliwe. Postać rozlana i naciekająca daje szybciej przerzuty, przez co rokowanie jest zwykle gorsze. Ponadto, ze względu na mniej charakterystyczne objawy czerniaka, jest wykrywana zwykle później. Innymi objawami czerniaka może być jaskra oraz krwawienia do komory oka. Niebezpiecznymi formami czerniaka gałki ocznej są również czerniaki ciałka rzęsowego i naczyniówki. Jest to związane z ich zwykle bezobjawowym początkowo rozwojem. Przy czerniaku naczyniówki może dochodzić po pewnym czasie do pogorszenia ostrości wzroku i ograniczenia [pola widzenia] Do ich rozpoznania niezbędne są specjalistyczne badania okulistyczne. Sposób leczenia czerniaka zależy od stopnia zaawansowania zmian. Przy niewielkich zmianach podejmuje się próby leczenia radioterapią. Przy bardziej zaawansowanych formach stosuje się usunięcie gałki ocznej w połączeniu z onkologiczną kontrolą ewentualnych przerzutów do innych tkanek. Najrzadszym czerniakiem gałki ocznej jest czerniak spojówki, stanowiący 2 proc. wszystkich przypadków. Zwykle występuje w formie guza, którego usuwa się z pewnym marginesem tkanki zdrowej. W przypadku wycięcia czerniaka rokowanie jest dobre, szanse przeżycia zależą, tak jak przy innych formach czerniaka, od szybkości rozpoznania i ewentualnego powstania przerzutów do innych tkanek. 4. Leczenie czeroniaka złosliweg Nieleczony czerniak złośliwy niechybnie prowadzi do śmierci. Czerniak złośliwy nacieka na coraz głębsze warstwy skóry, a następnie tkanki podskórne, jednocześnie dając przerzuty do węzłów chłonnych oraz przerzuty do innych tkanek i narządów za pośrednictwem naczyń chłonnych i/lub krwionośnych. Czerniak charakteryzuje się wczesnym powstawaniem przerzutów, a w jego leczeniu decydującą rolę odgrywa rozpoznanie w odpowiednim czasie. Leczenie czerniaka polega przede wszystkim na chirurgicznym usunięciu zmiany wraz z marginesem zdrowej skóry wokół niej. Margines ten wynosi 1 cm dla czerniaków płaskich oraz nawet 2-3 cm dla czerniaków wyraźnie uwypuklonych. Po wykonanym zabiegu, ocenia się pod mikroskopem nie tylko preparat z samego znamienia, ale również z marginesu skóry. Jeśli okaże się, że w owym marginesie również znaleźć można komórki nowotworowe, pacjent niezwłocznie wysyłany jest na ponowny zabieg, w którym powiększa się ów margines, wycinając często również tkanki podskórne. Taki sposób wycinania znamion czerniaka złośliwego może budzić obiekcje natury estetycznej, szczególnie u pań. Tym bardziej, że zmiany te występują zwykle na eksponowanych miejscach, ze względu na większe działanie promieniowania słonecznego. Należy jednak pamiętać, że jest to element walki o zdrowie i życie. Większy margines daje większe szanse przeżycia i pełnego wyzdrowienia. Wydaje się, że z tej perspektywy ewentualny, nawet szpecący ubytek tkanki nie ma istotnego znaczenia. Na znamieniu nie wolno wykonywać biopsji, gdyż pod wpływem tego zabiegu łagodne znamię może przekształcić się w nowotwór. Jeśli lekarz pomyli się w ocenie znamienia i usunięte zostanie znamię łagodne, to sam zabieg chirurgiczny nie będzie przyczyną jego zmiany w nowotwór. Jeśli po prawidłowo wykonanym zabiegu pojawią się zmiany, to oznacza, że do przerzutów doszło już przed zabiegiem, a usunięta zmiana była nowotworem. Podczas zabiegu chirurgicznego zaleca się również wykonanie biopsji tzw. węzła wartowniczego, to jest najbliższego węzła chłonnego na drodze spływu chłonki. Po wycięciu następuje ocena histopatologiczna owego węzła. Jeśli jest on wolny od komórek rakowych, to rokowanie jest raczej dobre, pacjent ma duże szanse na wyleczenie. Zajęcie węzła wartowniczego przez komórki rakowe może oznaczać, że doszło do proliferacji nowotworu do innych tkanek, a rokowanie jest raczej złe. Lepsze rokowanie daje czerniak zlokalizowany w obrębie kończyn niż na tułowiu lub na głowie. Jeśli czerniak na kończynie daje przerzuty w obrębie tej kończyny lub nastąpiło jego wznowienie po wycięciu, można zastosować intensywną chemioterapię po wcześniejszym odcięciu kończyny z krążenia ogólnego. Dzięki temu istnieje możliwość zastosowania bardzo wysokich dawek leków antynowotworowych bez narażania pacjenta na ich silne działania niepożądane. Taka terapia daje nawet 50 proc. wyleczeń czerniaka, który dał przerzuty w ramach danej kończyny. W przypadku braku możliwości zastosowania takiej terapii (pojawienie się przerzutów odległych, poza kończyną, lub lokalizacja czerniaka pierwotnego na tułowiu lub głowie), skuteczność chemioterapii jest bardzo niska, ewentualna terapia raczej przedłuża życie, a przypadki całkowitej remisji nowotworu są incydentalne. Zmiany, za które odpowiada nowotwór skóry, można całkowicie wyleczyć tylko wtedy, gdy zostaną wcześnie rozpoznane i usunięte, przed pojawieniem się pierwszych przerzutów. Nawet wtedy jednak zabieg nie daje pewności wyzdrowienia. Niestety dość często pojawiają się przerzuty, nawet po wielu latach od pozornego wyleczenia. Nie należy się również decydować na zabiegi kosmetyczne polegające na wypalaniu prądem, gorącem, ciekłym azotem czy substancją żrącą nieestetycznego „pieprzyka”, które to zabiegi są czasem oferowane w gabinetach kosmetycznych. Jeśli zmiana o charakterze nowotworowym zostanie „potraktowana” w ten sposób, to po pierwsze nie zostanie ona zidentyfikowana (brak badania histopatologicznego wyciętego znamienia), a po drugie, sam zabieg może przyspieszyć rozwój choroby, w szczególności powstawanie przerzutów. 5. Profilaktyka czerniaka złośliwego Profilaktyka czerniaka złośliwego polega przede wszystkim na rozsądnym korzystaniu ze słońca. Z kąpieli słonecznych nie powinny korzystać osoby ze znamionami dysplastycznymi, o jasnej karnacji, osoby z dużą liczbą znamion oraz te, u których w bliskiej rodzinie doszło do zachorowań na czerniaka złośliwego. Ponadto, abstrahując od problemu zachorowania na czerniaka złośliwego, warto pamiętać, że pod wpływem nadmiernego opalania się skóra szybciej się starzeje oraz istnieje ryzyko wystąpienia mniej złośliwych nowotworów skóry. Przy każdorazowym narażeniu na intensywne działanie promieni słonecznych, warto chronić skórę kremami z odpowiednimi filtrami. Jest to szczególnie ważne u dzieci, osób starszych, kobiet w ciąży i w okresie okołoporodowym oraz u osób mających genetyczne skłonności do czerniaka, wiele znamion i jasną karnację. Mężczyźni, pracując na dworze w upalne dni, nie powinni zdejmować koszulek, co jest niestety częstym obrazem. Warto przywdziać bawełnianą, jasną koszulkę, która zabezpieczy plecy przed działaniem promieniowania UV, a której włożenie nie spowoduje istotnego dyskomfortu. Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy
Związek między stanem cywilnym a czerniakiem. Czerniak złośliwy należy do najagresywniejszych raków skóry, stąd naukowcy skupiają się nad charakterystyką czynników ryzyka późnego wykrywania nowotworu. Na łamach JAMA Dermatology, opublikowano badanie oceniające związek między stanem cywilnym, a stanem zaawansowania czerniaka
Czerniak występuję u noworodków i niemowląt. I choć dane epidemiologiczne na ten temat są ubogie, to w dostępnych opracowaniach opisuje się transformację czerniaka ze znamion barwnikowych wrodzonych. Wśród noworodków i niemowląt śmiertelność w okresie do 18 miesięcy od postawienia diagnozy osiągnęła 40 proc. przypadków! Czerniaki były zlokalizowane w obrębie szyi i głowy. Nie wykazano przewagi którejkolwiek z dwóch lokalizacji czy płci. Z wiekiem ryzyko wystąpienia czerniaka rośnie i stanowi 8 proc. nowotworów u nastolatków do 18 Częstość występowania czerniaka z wiekiem rośnie na niekorzyść dziewcząt, które częściej opalają się na słońcu i w solarium. Dokładna przyczyna występowania czerniaka u dzieci nie jest znana, jednak dotychczasowe badania ujawniły predyspozycję do wystąpienia tego nowotworu u dzieci: 1. Przyjmujących immunosupresję. 2. Z zaobserwowanymi zaburzeniami odporności. 3. Ze stwierdzonym siatkówczakiem. 4. Z zaburzeniami typu skóra pergaminowa oraz zespołem Wernera. 5. Z obecnymi ogromnymi znamionami melanocytowymi. 6. Narażonymi na długotrwałe działanie promieniowania UV, choć korelacja tego czynnika z częstością występowania czerniaka jest mniejsza niż u dorosłych. 7. Z jasną karnacją, tj. 1–3 według Fitzpatricka, rudymi lub blond włosami, niebieskimi oczami oraz piegami. 8. Ze skłonnością do oparzeń słonecznych. 9. Z dużą ilością znamion barwnikowych. 10. Z historią czerniaka w rodzinie. UWAGA: Badania wykazały, że jeśli doszło do wyleczenia czerniaka w dzieciństwie, to ryzyko nawrotu w późniejszym wieku jest wysokie. Objawy czerniaka bardzo różnią się u dzieci, co wymaga szczególnie wnikliwej diagnostyki każdego znamienia barwnikowego. Najczęstsze objawy czerniaka wieku dziecięcego to: A. Swędzący guzek okresowo podkrwawiający. B. Zmiana o charakterze brodawki bezbarwnej lub w różowym kolorze. C. Brodawka o niecharakterystycznym dla zmiany wirusowej lub alergicznej wyglądzie, szczególnie jeśli jest dużych rozmiarów przekraczających 5 mm. D. Znamię o wyglądzie różniącym się od pozostałych zmian. Pomimo różnic morfologicznych czerniaków wieku dziecięcego i dorosłych w ocenie klinicznej stosowana jest reguła ABCDEF: A (asymetry) – asymetria w obrębie zmiany B (border) – nieregularne, poszarpane granice zmiany C (color) – zmiana o nieregularnym kolorze, zmiana koloru na ciemniejszy w krótkim czasie D (diameter) – średnica zmiany większa niż 7 mm E (evolution) – rozrost zmiany powierzchniowo lub powyżej poziomu skóry F (feeling) – uczucie dyskomfortu w obrębie zmiany lub wokół niej W ocenie czerniaka dziecięcego stosowana jest również mniej powszechnie znana skala Glasgow: 1 – powiększanie 2 – zmiana kształtu 3 – zmiana koloru 4 – obecność stanu zapalnego 5 – obecność sączenia, krwawienia ze zmiany lub widoczny strup 6 – zaburzenie czucia (np. świąd i przeczulica) 7 – średnica > 7 mm Wczesne wykrycie czerniaka przyczynia się do sukcesu terapeutycznego. Niestety, ze względu na różną niż u dorosłych morfologię i objawy kliniczne, poprawna diagnoza jest niezmiernie trudna. W celu potwierdzenia lub wykluczenia nowotworu stosowane są odpowiednie metody diagnostyczne. W przypadku podejrzenia czerniaka ważnym elementem jest poprawnie przeprowadzony wnikliwy wywiad rodzinny w kierunku nowotworów. Bardzo ważnym badaniem wciąż pozostaje dermatoskopia udoskonalona w ostatnich latach o systemy optyczne wysokiej rozdzielczości. Wideodermatoskopia pozwala na dokładne zobrazowanie znamienia barwnikowego i określenie jego morfologii z uwzględnieniem wszystkich cech decydujących o rozpoznaniu czerniaka lub jego wykluczeniu. Oprócz tego obraz jest zapisywany w formacie pozwalającym na wydruk oraz stanowi elektroniczną dokumentację pacjenta. Pozwala to na wykonanie kolejnych zdjęć w odpowiednim odstępie czasu i porównanie obrazu obecnego z obrazem z poprzedniej konsultacji. Wideodermatoskopia pozwoliła zwiększyć czułość diagnostyczną o 30 proc. W badaniu stosuje się w najprostszym ujęciu trzypunktową skalę dermatoskopową: 1 – asymetryczny rozkład struktur w obrębie zmiany (globule barwnikowe, naczynia krwionośne), 2 – atypowa siatka barwnikowa (rozkład barwnika o charakterze nieregularnej siatki barwnikowej przypominającej sieć), 3 – niebiesko-biały welon lub objaw kropli mleka (zmiana w powiększeniu jest przymglona). Czułość tej metody diagnostycznej określa się na około 96,3 proc., a jej swoistość na 94,2 proc. W badaniu dermoskopowym wykorzystywane mogą być również inne mniej powszechne skale: metoda ABCD, analiza wzoru, skala siedmiopunktowa, metoda Menziesa, lub algorytm CASH (color, architecture, symmetry, homogeneity). W przypadku wątpliwości w ocenie wideodermatoskopowej lekarz wykonuje biopsję zmiany do oceny histopatologicznej. Nie ma praktyki "profilaktycznego" usuwania zmian. Usunięcie ma charakter chirurgiczny i może odbyć się w warunkach gabinetu lekarskiego w znieczuleniu miejscowym, nasiękowym. Wycięcie powinno mieć charakter całkowity, ponieważ ułatwia to prawidłową ocenę zmiany. Margines zdrowej skóry powinien wynosić 1–2 mm i sięgać powierzchni tkanki tłuszczowej podskórnej, rzadko wycięcie sięga głębokości powięzi. Badanie histopatologiczne obejmuje ocenę makroskopową i mikroskopową. W ocenie makroskopowej uwzględnia się: A. Wielkość wyciętego fragmentu skóry ze zmianą (3 wymiary) B. Wielkość zmiany (2 wymiary) C. Zabarwienie (jednolite, niejednolite) D. Brzeg zmiany (regularny, nieregularny) E. Guzek (obecny, nieobecny) F. Margines (boczny, w głębi) Ocena mikroskopowa uwzględnia: 1. Cechy oceniane obowiązkowo: a. grubość nacieku według Breslowa w mm mierzona od warstwy ziarnistej naskórka lub dna owrzodzenia do najgłębiej naciekających melanocytów, b. obecność lub brak owrzodzenia, c. liczba figur podziału na 1 mm2 (liczba mitoz), d. obecność regresji, e. obecność lub brak inwazji naczyń chłonnych i krwionośnych, f. obecność lub brak mikroskopowych ognisk satelitarnych, g. margines obwodowy. 2. Cechy oceniane warunkowo: a. fazy wzrostu b. głębokość naciekania według Clarka (poziomy I, II, III, IV) c. podtyp histologiczny [czerniak szerzący się powierzchownie (superficial spreading melanoma – SSM), czerniak powstający w plamie soczewicowatej lub plamie starczej Hutchinsona zwany czerniakiem lentiginalnym (lentigo maligna melanoma – LMM), czerniak guzkowy (nodular melanoma – NM), czerniak odsiebnych części kończyn – podpaznokciowy (acral lentiginous melanoma – ALM), inne typy np. desmoplastyczny] d. typ komórki (np. wrzecionowata, mała, pleomorficzna) e. obecność i nasilenie nacieku limfocytarnego f. obecność lub brak naciekania pni nerwowych. W przebiegu diagnostyki należy wziąć pod uwagę również inne badania: podstawowe badania krwi (morfologia, próby wątrobowe, aktywność dehydrogenazy mleczanowej – LDH), zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej (w projekcji tylno-przedniej i bocznej) oraz ocenę ultrasonograficzną jamy brzusznej i ewentualnie regionalnych węzłów chłonnych. U dzieci z wykrytym czerniakiem dodatkowo wykonuje się klasyczną (CT) i osiową (CAT) tomografię komputerową oraz pozytronową tomografię emisyjną (PET). W przebiegu diagnostyki dziecka z rozpoznanym czerniakiem stosuje się metody odnoszące się również do dorosłych pacjentów w tym biopsje węzła chłonnego wartowniczego. Jest to niezbędna, minimalnie inwazyjna metoda oceny obecności mikroprzerzutów w węzłach chłonnych. Badanie jest standardem w przypadkach rozpoznania czerniaka u dzieci. Biopsja węzła wartowniczego jest wykonywana z wykorzystaniem limfoscyntygrafii przedoperacyjnej oraz śródoperacyjnej limfoscyntygrafii z wybarwieniem po biopsji wycinającej czerniaka. Biopsja węzła wartowniczego u chorych z rozpoznanym czerniakiem pozwala określić ryzyko rozsiewu nowotworu, pomaga we właściwym określeniu stopnia zaawansowania choroby, zapewnia kontrolę regionalną i umożliwia kwalifikację chorych do badań klinicznych. W przypadku, gdy w biopsji są widoczne komórki nowotworowe, należy wykonać limfadenektomię całkowitą, gdyż obecność nowotworu w pozostałych węzłach chłonnych określa się na około 20–30 proc. Czerniaki dziecięce rzadko wykazują cechy znacznego zaawansowania ze względu na wczesne wykrycie. Jeśli jednak dochodzi do sytuacji przeoczenia zmiany, np. u nastolatka na skórze owłosionej głowy, określa się czynniki rokownicze. Najważniejszymi są grubość nacieku według skali Breslowa oraz obecność ogniska owrzodzenia w obrębie czerniaka. W tym przypadku powyższe cechy są oceniane jako czynnik rokowniczy w czerniakach ograniczonych do skóry, bez przerzutów. Kolejnym czynnikiem rokowniczym jest obecność przerzutów w regionalnych węzłach chłonnych, w tym w węźle wartowniczym. Dłuższy czas przeżycia jest obserwowany w przypadku mikroprzerzutów wykrytych w niepowiększonych węzłach chłonnych podczas rutynowego badania w porównaniu z przerzutami wykrytymi w węzłach chłonnych powiększonych, wyczuwalnych w badaniu klinicznym. Znaczenie rokownicze ma również w przypadku przerzutów naciekanie torebki węzła chłonnego przez komórki nowotworowe. Jeśli dochodzi do wykrycia przerzutów w odległych narządach, to znaczenie ma odległość przerzutów (im dalszy od ogniska pierwotnego tym rokowanie jest gorsze) oraz aktywność dehydrogenazy mleczanowej (LDH). Na podstawie analizy wieloczynnikowej zrewidowano opracowaną wcześniej klasyfikację oceny zaawansowania czerniaka – TNM. Klasyfikacja TNM opiera się na następujących parametrach: T – grubość nacieku i obecność owrzodzenia N – liczba węzłów chłonnych z mikro- lub makroprzerzutami M – umiejscowienie przerzutów odległych z uwzględnieniem poziomu LDH w surowicy krwi Leczeniem z wyboru jest obecnie biopsja wycinająca podejrzanego ogniska. Jeśli histopatologicznie zostanie stwierdzony czerniak, to należy wykonać kolejny zabieg doszczętnego wycięcia zmiany z marginesami zdrowej tkanki. Obecnie odchodzi się od marginesu ≥ 3 cm. Wycięcie doszczętne blizny po biopsji wycinającej obejmuje margines: czerniak in situ – margines 5 mm, czerniak o grubości ≤ 2 mm – margines 1 cm, czerniak o nacieku > 2 mm – margines 2 cm. Usunięcie doszczętne czerniaka o nacieku ≤ 2 mm należy usunąć skórę bez powięzi powierzchownej, natomiast z naciekiem grubszym wycięcie powinno obejmować również powięź. Wyjątek stanowi skóra twarzy, gdzie nie ma powięzi i jednocześnie margines boczny cięcie może być mniejszy niż zalecany powyżej. W przypadku leczenia chirurgicznego u dzieci należy wykonać limfadenektomię terapeutyczną według wskazań: – w spływie pachowym wszystkie węzły chłonne, – w spływie pachwinowym węzły chłonne okolicy pachwinowo-udowej poniżej więzadła pachwinowego oraz powięzie mięśni uda; węzły chłonne biodrowe wzdłuż naczyń biodrowych; węzły chłonne dołu zasłonowego, – w spływie szyjnym usuwa się struktury szyi zawierające węzły chłonne powierzchowne oraz głębokie w jednym bloku, – w niektórych przypadkach zachodzi konieczność usunięcia węzłów chłonnych dołu podkolanowego i łokciowego. W każdym przypadku nawet najbardziej radykalnej resekcji istnieje ryzyko wznowy w ognisku pierwotnym lub wystąpienia satelitozy oraz przerzutów odległych drogą naczyń limfatycznych. W przypadku wznowy miejscowej metodą z wyboru jest wycięcie radykalne z marginesem zdrowej skóry sięgającym 1–2 cm wraz z powięzią. W leczeniu uzupełniającym wykonuje się radioterapię, chemioterapię oraz immunoterapię. Interferon α-2b w wysokich dawkach jest stosowany w leczeniu czerniaków w stopniu zaawansowania IIB-III, a interferon α-2b w niskich dawkach w leczeniu chorych w II stopniu zaawansowani. Stosowanie interferonu α-2b w leczeniu czerniaka przełożyło się na poprawę przeżycia 5-letniego o 3–5 proc. Interleukina – 2 oraz szczepionki i leki cytotoksyczne nie mają znaczenia w leczeniu uzupełniającym po resekcji chirurgicznej. W indywidualnych przypadkach po leczeniu chirurgicznym czerniaków możliwe jest zastosowanie uzupełniającej radioterapii. Leczenie obejmuje hipofrakcjonowanie po 3-8 Gy/frakcję lub frakcjonowanie konwencjonalne w zależności od lokalizacji. Wskazaniem do uzupełniającej radioterapii po wycięciu guza pierwotnego to: – czerniak desmoplastyczny wycięty z wąskimi marginesami, – dodatnie marginesy chirurgiczne (zwłaszcza po wycięciu wznowy miejscowej), – obecność ognisk satelitarnych, – nasilony neurotropizm, lokalizacja w regionie głowy i szyi, – stan po wycięciu wznowy miejscowej. Po limfadenektomii z powodu przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych wskazaniami do uzupełniającej radioterapii są: – naciek pozatorebkowy węzła, – zajęcie ≥4 węzłów chłonnych (stopień IIIC), – średnica przerzutu > 3 cm, – przerzuty w węzłach chłonnych szyi – nawrót po resekcji. Chemioterapia jest stosowana w leczeniu czerniaka u dzieci jako uzupełnienie leczenia chirurgicznego. Niska odpowiedź na tę metodę leczenia (15–20 proc.) sprawia, że stosuję się ją jako leczenie paliatywne. Do wskazań do chemioterapii należą: – nieoperacyjne zmiany w obrębie skóry lub powierzchownych węzłów chłonnych o ograniczonej wielkości guza, – pojedyncze, rozsiane zmiany w płucach, – przewidywany korzystny wpływ na jakość życia chorego. Schematy leczenia czerniaka u dzieci: POC – prokarbazyna, winkrystyna, lomustyna DD – dakarbazyna, doksorubicyna BOLD – bleomycyna, winkrystyna, lomustyna, dakarbazyna BELD – bleomycyna, windezyna, lomustyna, dakarbazyna Obecnie nie ma wytycznych dotyczących prowadzenia obserwacji po leczeniu czerniaka skóry u dzieci. Ze względu na możliwość wznowy nawet po okresie 10 lat obserwację prowadzi się tak długo i często, jak wynika to z pierwotnego stopnia zaawansowania choroby. Postępowanie rutynowe obejmuje: – badania kontrolne co 3–4 miesiące przez pierwsze 2 lata po leczeniu, – co 6 miesięcy przez kolejne 3 lata po leczeniu. Badania kliniczne uzupełnia się o konwencjonalne RTG klatki piersiowej, badanie USG jamy brzusznej oraz badanie LDH. CT oraz MRI wykonywane są w przypadku podejrzenia nawrotu w związku z obserwacją objawów klinicznych. Okresowe badania dermatoskopowe powinny odbywać się co 3 miesiące i obejmować dokładną ocenę całej skóry ze względu na możliwość rozwoju drugiego niezależnego ogniska czerniaka lub innego nowotworu. Autor: lek. med. Bartosz Pawlikowski, dermatolog, pediatra, Klinika Medevac w Łodzi, Konsultant ds. dermatologii w ICZMP w Łodzi. Masz pytania do autora artykułu? Napisz do niego na Dermatolog dziecięcy radzi/
Czerniak występuje z równą częstotliwością u kobiet i mężczyzn, najczęściej dotyka osoby w przedziale wiekowym 30 – 70 lat, ale może pojawić się również u małych dzieci czy niemowlaków. Czerniak rozpoznany wcześnie, w I stadium bez przerzutów, jest całkowicie uleczalny w 95% przypadków.
Zbliżający się okres wiosenny i letni wiążę się z tak wyczekiwaną przez wielu poprawą pogody i coraz większym nasłonecznieniem. Emitowane przez Słońce promieniowanie ultrafioletowe wywołuje szereg pozytywnych skutków dla organizmu człowieka. W skórze wzmaga się wytwarzanie produktów pośrednich witaminy D. Poprawia się nasze samopoczucie, w związku z wzmożoną syntezą serotoniny. Trzeba jednak również pamiętać o negatywnych skutkach oddziaływania promieniowania słonecznego na nasze ciało. Jednym z najpoważniejszych jest rozwój nowotworów skóry, w tym najgroźniejszego z nich – treści:Fizjologia skóry oraz wpływ promieniowania słonecznegoCzerniak złośliwy – epidemiologiaCzynniki ryzyka rozwoju czerniakaRodzaje czerniakówObjawy czerniaka złośliwegoLeczenie czerniaka złośliwegoFizjologia skóry oraz wpływ promieniowania słonecznegoSkóra jest największym narządem naszego ciała. Jej powierzchnia liczy około 1,73 metra kwadratowego, a grubość waha się w zależności od miejsca od jednego do kilku milimetrów. Spełnia ona szereg bardzo ważnych funkcji, do których należą:funkcja ochronna – skóra zapewnia izolację narządów człowieka od świata zewnętrznego, jest barierą dla wielu drobnoustrojów oraz szkodliwych czynników zewnętrznych (w tym promieniowania słonecznego!)funkcja hormonalna – odpowiada za produkcję witaminy D (która pełni w naszym ciele rolę hormonu)funkcja termoregulacyjna i udział w gospodarce mineralnej – obecność gruczołów potowych pozwala na regulację temperatury ciała. Razem z potem wydzielane są także duże ilość jonów sodu czy okresie letnim skóra narażona jest niemal cały czas na oddziaływania promieniowania słonecznego. Sytuacja pogarsza się na przykład podczas opalania, gdy leżąc w bezruchu sami eksponujemy ją na niszczące działanie promieni trzy główne rodzaje promieniowania UV:promieniowanie UV-A - jest to rodzaj promieniowania o najkrótszej fali. Docierając do skóry wyrządza najmniej szkód ponieważ nie przenika do jej głębszych warstw. Jednak niestety uszkadza strukturę kolagenu powodując jego rozpad. W efekcie prowadzi to do utraty elastyczności skóry, osłabienia jej struktury oraz szybszego powstawania UV-B – promieniowanie tego typu w większości zatrzymywane jest w atmosferze przez warstwę ozonową. Reszta dociera do ludzkiej skóry, gdzie stymuluje syntezę witaminy D. Z drugiej strony posiada większą zdolność penetracji do głębszych warstw skóry właściwej. Jest odpowiedzialne za powstawanie zmian nowotworowych UV-C – najgroźniejszy rodzaj promieniowania. Przenika do jąder komórkowych, powodując uszkadzanie łańcuchów DNA, co doprowadza do mutacji oraz powstawania złośliwych chorób złośliwy – epidemiologiaCzerniak jest złośliwym nowotworem skóry wywodzącym się z melanocytów. Są to komórki odpowiedzialne za syntezę melaniny, która nadaje naszej skórze kolor. Im więcej melaniny, tym ciemniejsza karnacja skóry. Sam czerniak najczęściej rozwija się u osób z jasną karnacją. Wyjątkowo rzadko można spotkać go u osób czarnoskórych, ale czasami może występować u nich w obrębie obszarów pozbawionych melaniny – dłoni, podeszw stóp czy błon śluzowych. Czerniak stanowi 1% nowotworów złośliwych u człowieka. Jest częstszy u kobiet, u których występuje głównie na kończynach dolnych. Zachorowalność na czerniaka charakteryzuje się dużą zmiennością geograficzną. Dla przykładu w północnej Szkocji choruje około 8 osób na 100 000. Dla porównania w słonecznym Los Angeles notuje się około 29 przypadków na 100 000 mieszkańców. W Queensland w Australii rocznie zachoruje 40 osób na 100 000 mieszkańców! W Polsce zachorowalność jest stosunkowo niska i oscyluje w granicach 4-5 pacjentów/100 ryzyka rozwoju czerniakaTak jak wspomniano wcześniej najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju czerniaka złośliwego jest ekspozycja na promieniowanie słoneczne. Udowodniono, że najbardziej szkodliwe są krótkie, przerywane epizody narażenia na źródła promieniowania UV (głównie UVB). Do innych istotnych czynników ryzyka należą:istniejące wcześniej znamiona barwnikowe – większość przypadków czerniaka złośliwego to tak zwane postaci de novo (czyli rozwijające się na niezmienionej wcześniej skórze). Zezłośliwienie zmian barwnikowych występujących na naszym ciele od dłuższego czasu jest stosunkowo rzadkie. Zauważono jednak korelację pomiędzy ryzykiem zezłośliwienia znamion, a ich ilością. Zależność ta jest szczególnie wyraźna u osób z czerniakiem występującym w genetyczne – czerniak złośliwy występuje zdecydowanie częściej w rodzinach z wywiadem obciążonym złośliwymi nowotworami skóry. Promieniowanie ultrafioletowe powoduje rozwój czerniaka poprzez zniszczenie struktury DNA melanocytów. Mechanizmy obronne organizmu wyłapują jednak uszkodzone fragmenty łańcucha i naprawiają je. Uważa się, że w przypadku rodzinnego występowania czerniaka mechanizmy te są osłabione, co zwalnia proces naprawy DNA i zwiększa częstotliwość występowania skóry - zdecydowanie większe ryzyko rozwoju czerniaka występuje u osób z jasną karnacją skóry, jasnym włosami, jasnymi tęczówkami. Niezależnym czynnikiem ryzyka jest również występowanie złośliwy fot. panthermediaRodzaje czerniakówWyróżnia się kilka rodzajów czerniaka złośliwego jednak największe znaczenie kliniczne mają dwie z nich:Czerniak szerzący się powierzchniowo – najczęstszy typ czerniaka. Występuje zwykle na tułowiu i odsłoniętych częściach ciała, zwykle u osób między 20. a 50. rokiem życia. Choroba rozwija się stosunkowo dłużej niż reszta typów czerniaka. Przez kilka pierwszych miesięcy zmiana rozwija się horyzontalnie. Komórki nowotworu nie penetrują w głąb ciała, a jedynie zajmują coraz większą powierzchnię skóry. Jest to najlepszy okres na interwencję lekarską. Po upływie około roku rak zaczyna rozwój we wszystkich kierunkach, co wiąże się z drastycznym pogorszeniem guzkowy – ta postać czerniaka występuje w każdym miejscu i w każdym wieku. Częściej dotyczy kobiet i zwykle pojawia się w przeciągu kilku tygodni od epizodu znacznej ekspozycji na promieniowanie UV (na przykład po opalaniu się). Może rozwinąć się na podłożu istniejącej wcześniej zmiany barwnikowej. Od początku wzrasta w głąb skóry, dlatego uważany jest za postać wyjątkowo czerniaka złośliwegoObjawy czerniaka złośliwego, przynajmniej na początku choroby, ograniczają się do powstania nowej zmiany skórnej lub nagłej zmiany kształtu znamion, które posiadamy od dłuższego czasu. Najczęściej pierwsze objawy zaobserwować można w okresie późnoletnim, wczesnojesiennym. W przypadku zauważenia jakiegokolwiek nowego znamiona należy obserwować je samemu przez okres kilku tygodni i poddawać je samodzielnej ocenie według skali (z ang. asymmetry) – czerniak złośliwy z reguły jest zmianą asymetryczną. Rozwija się nieregularnie we wszystkie (z ang. boderes) – charakterystyczne jest występowanie poszarpanej granicy (z ang. color) – kolor jest nieregularny, w obrębie czerniaka występują jednocześnie różne odcienie czerni, brązu czy barwy (z ang. diameter) – czerniak jest zmiana szybkorosnącą. W krótkim czasie osiąga średnicę większą niż 5 (z ang. elevate) – charakterystyczne jest uwypuklenie czerniaka. Zmiana wyczuwalna jest pod palcem jako uniesienie ponad otaczającą do szybkiej wizyty u specjalisty powinny nas skłonić jakiekolwiek krwawienie ze znamienia albo występujący nagle stan zapalny, objawiający się zaczerwienieniem albo swędzeniem. Leczenie czerniaka złośliwegoW celu potwierdzenia rozpoznania czerniaka wykonuje się biopsję zmiany albo ocenę histopatologiczną całego wyciętego znamienia. Określa się głębokość nacieku w głąb warstw skóry i stopień zaawansowania choroby w celu wyboru najlepszej metody leczenia. Zmiany barwnikowe wycina się z marginesem 3-5 mm zdrowej skóry. W przypadku, gdy biopsja potwierdzi rozpoznanie czerniaka zmianę usuwa się z marginesem jednego centymetra na każdy milimetr grubości guza. Należy pamiętać, że o skuteczności leczenia decyduje wczesne rozpoznanie choroby. Głębokość nacieku nieprzekraczająca 1,5 mm wiąże się z niemal 95% przeżywalnością 5-letnią leczonych pacjentów. Odsetek ten spada do 45% w przypadku nacieku przekraczającego 3,5 mm. Najgorsze statystyki wiążą się z występowaniem przerzutów czerniaka – niemal wszyscy chorzy nie przeżywają 5 lat od daty rozpoznania choroby.
Swoje uwagi lub pomysły na rozwój aplikacji kieruj na dermocheck@ptcho.org.pl. Jesteśmy ciekawi, co myślisz o Dermocheck. Dermocheck to utworzona pod opieką Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej aplikacja mobilna, koncentrująca się na obszarze tematycznym czerniaka. Zadaniem aplikacji jest proste i przejrzyste przedstawienie
Autor zdjęcia/źródło: Zmiany skórne nie lubią słońca @pixabay Niegroźne znamię, czy czerniak? Jakie objawy powinny nas zaniepokoić i na co zwrócić uwagę przy nietypowej zmianie? Czerniakowe Abecadło – dziecinnie proste badanie skóry FILM Sezon letni to zwykle czas, w którym poruszany jest temat raka skóry, jakim właśnie jest czerniak. I słusznie, bo nadmierna eskpozycja na promieniowanie UV i poparzenia słoneczne również mogą sprzyjać rozwojowi tej groźnej choroby. Wcześnie rozpoznany czerniak jest uleczalny, dlatego warto znać sposoby badania skóry, ale także objawy czerniaka, które mogą niepokoić i wymagają sprawdzenia. Jak rozpoznać czerniaka i odróżnić go od zwykłego znamienia? Poznaj czerniakowe Abecadło, którego znajomość promowana jest w ramach VII Tygodnia Świadomości Czerniaka – w tym roku pod patronatem honorowym Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy. Czerniak - objawy obserwuj i reaguj Czerniak to bardzo agresywny rodzaj nowotworu skóry. Mimo, że to rzadko rodzaj raka, liczba zachorowań na czerniaki od kilkudziesięciu lat rośnie niemal lawinowo, zwłaszcza w grupie 20-40 latków. Ten rak skóry wykryty we wczesnym stadium może być uleczalny. Niestety, wśród chorych na czerniaka z rozsianym stadium 5 lat przeżywa tylko 20 procent… Ale usunięcie czerniaka miejscowego – czyli takiego, który nie jest jeszcze rozsiany i nie dał przerzutów do innych organów (mózg, płuca, węzły chłonne), pozwala na wyleczenie aż 97 procent chorych. Sami przyznacie, że czas ma tutaj istotne znaczenie, ale przede wszystkim samoobserwacja. Dlatego wiedza, jak rozpoznać czerniaka i jakie są objawy tego nowotworu skóry – to niemal konieczność. Większość z nas ma znamiona na skórze, czasami tez pojawiają się nowe – warto je bacznie obserwować i wiedzieć, z czym biec do lekarza. Kto jest zagrożony czerniakiem? Nie wszyscy są zagrożeni czerniakiem, czyli agresywnym rakiem skóry. Nowotwór ten może częściej występować u osób o jasnej karnacji, jasnych oczach, mających włosy rude lub blond, z piegami i licznymi zmianami barwnikowymi. Również zagrożone mogą być osoby o niskiej tolerancji słońca i trudno opalające się, a także te, które łatwo ulegają poparzeniom słonecznym. Narażone mogą również osoby, u których w najbliższej rodzinie wystąpił czerniak. WAŻNE! Specjaliści zalecają, aby niemowlęta do 6. miesiąca życia nie przebywały bezpośrednio na słońcu. Natomiast dzieci do 2. roku życia należy intensywnie chronić przed nadmiernym opalaniem, stosować filtry UV na skórę, a przede wszystkim nie dopuścić do poparzeń słonecznych. ABCDE czerniaka – objawy, których znajomość ratuje życie Czerniak najczęściej pojawia się na skórze, ale może wystąpić także w obrębie oczu, ust, gałki ocznej, a nawet pod paznokciem. Zmiany nowotworowe pojawiają się w obrębie wcześniej istniejących znamion i przebarwień, ale być też zupełnie nowe. Każda zmiana, narośl czy pieprzyk, która budzi naszą wątpliwość powinna zostać jak najszybciej obejrzana i zbadana przez lekarza dermatologa lub chirurga-onkologa. Jakie objawy czerniaka powinny nas zaniepokoić? Jak rozpoznać objawy? Zastosuj w obserwacji zmian kryteria ABCDE czerniaka: A – asymetria – np. zmiana „wylewająca” się na jedną stronę, której połowy nie są równej wielkości, B – brzegi nieregularne, poszarpane, ze zgrubieniami, C – czerwony lub czarny i niejednolity kolor, D – duży rozmiar – wielkość zmiany – zwykle powyżej 0,5 cm, E – ewolucja – czyli w zmianie zachodzą zmiany. Znamiona - objawy czerniaka - zdjęcie mat. prasowe Akademia Czerniaka Objawy takie jak: swędzenie, krwawienie i pękanie znamienia są sygnałem alarmowym i wymagają natychmiastowej konsultacji lekarskiej. Niepokojące zmiany zostaną przez dermatologa lub chirurga-onkologa obejrzane pod dermatoskopem – czyli w 10-12 krotnym powiększeniu i dodatkowym doświetleniu zmiany. Jak się chronić przed czerniakiem? Wszyscy możemy stosować zasady ochrony przed czerniakiem i profilaktykę przeciw temu nowotworowi skóry, ale osoby z grupy podwyższonego ryzyka powinny wziąć sobie te zasady wyjątkowo do serca. Unikać przebywania na intensywnym słońcu, zwłaszcza w godzinach 11-16 Stosować kremy z wysokimi filtrami UVA i UVB na całe ciało Nosić okulary przeciwsłoneczne i nakrycie głowy Nie opalać się w solarium! Regularnie, raz w miesiącu, oglądać swoją skórę i zwracać uwagę na nowe lub nietypowe zmiany Skonsultować się z dermatologiem lub chirurgiem onkologiem, jeśli podejrzewamy, że coś niedobrego dzieje się ze znamieniem Raz do roku sprawdzać swoje znamiona i pieprzyki na wizycie kontrolnej u lekarza.
\nczerniak u dzieci forum
Czerniak oka – rokowania. Czerniak oka to nowotwór złośliwy, który może dawać przerzuty na inne organy, nawet te daleko położone. Niemniej jednak rokowania zależą przede wszystkim od jego histopatologii, umiejscowienia oraz zaawansowania choroby w momencie diagnozy, dlatego tak ważne jest, by nie lekceważyć objawów, a po ich zaobserwowaniu bezzwłocznie zgłosić się do lekarza. Rozpoznawanie zmian podpaznokciowych jest zawsze Bez zbadania dermatoskopem - nie jestem w stanie nic powiedzieć! zż Specjalista chirurgii onkologicznej i chirurgii ogólnej. Posiada doświadczenie w diagnozowaniu i wycinaniu zmian skórnych oraz leczeniu czerniaka. Doświadczenie zawodowe zdobywał w Klinice Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaka Skóry w Centrum Onkologii w Warszawie
Zwiń. konsultacja chirurgiczna. zabiegi chirurgiczne są wykonywane u pacjentów od 6 r.ż. 200 zł. usunięcie 1 znamienia do 1,5cm. w standardowej lokalizacji - tułów/kończyny - w cenie kontrola, zdjęcie szwów. 480 zł. usunięcie 1 znamienia powyżej 1,5cm lub w szczególnej lokalizacji np. twarz.
fot. Adobe Stock Co znaczy, że znamię jest atypowe? Które znamiona powinny wzbudzić podejrzenia? Jeśli wydaje nam się, że znamiona zmieniły kształt, barwę, powiększyły się, mają asymetryczny kształt, nierówne brzegi lub na skórze pojawiło się nowe znamię, które szybko się powiększa i uwypukla, to koniecznie powinien zbadać je lekarz. W ocenie, czy znamię jest łagodne, czy złośliwe pomaga system ABCDE: A Asymetryczny kształt (asymmetrical shape) Łagodne znamiona są zazwyczaj owalne i symetryczne, dlatego niepokoić powinny znamiona o asymetrycznym kształcie B Nierówne brzegi (border irregularity) Nieregularne, nierówne, ostro odgraniczone brzegi charakteryzują złośliwe znamiona, te łagodne mają z reguły łagodne i równe brzegi C Nierówny rozkład barwy (colour variability) Zabarwienie czerniaka jest nierównomierne, w przeciwieństwie do znamienia niezłośliwego, które charakteryzuje równomierny rozkład barwy D Wielkość > 5 mm (diameter) Średnica łagodnego znamienia zazwyczaj nie przekracza 5 mm, dlatego znamiona większe niż 5 mm powinny zostać zbadane E Zmiany kształtu, granic, barwy i wielkości (evolution) Czerniak ulega zmianom w czasie – znamię zmienia kształt, rozkład zabarwienia, wielkość, uwypukla się. Łagodne znamiona pozostają niezmienne. W grupie zwiększonego ryzyka wystąpienia czerniaka skóry są osoby o jasnej skórze, blond oraz rudych włosach, z piegami, ze skłonnością do oparzeń słonecznych, posiadające dużo różnorodnych znamion o nietypowej lokalizacji (np. na stopach, dłoniach, skórze owłosionej głowy), określanych jako tzw. zespół znamion atypowych. Takie osoby powinny zgłaszać się przynajmniej raz w roku na okresową kontrolę skóry do specjalisty. W przypadku występowania licznych znamion, zaleca się również prowadzenie dokumentacji fotograficznej skóry. Duża liczba znamion atypowych może świadczyć o większym ryzyku wystąpienia czerniaka skóry. Z podejrzanymi zmianami na skórze zgłosić się należy do dermatologów lub chirurgów-onkologów, którzy wnikliwie i dokładnie obejrzą znamię za pomocą dermatoskopu lub wideodermatoskopu i postawią rozpoznanie. Należy również pamiętać, że stuprocentowe rozpoznanie czerniaka można postawić jedynie po chirurgicznym usunięciu zmiany i przebadaniu jej przez histopatologa. Nie usuwa się chirurgicznie znamion, które nie są podejrzane w badaniu dermatoskopowym przez lekarza – większość badań skóry trwa 5-7 minut i kończy się stwierdzeniem przez lekarza, że zmiany wymagają jedynie kontroli. Czerniak jest stosunkowo rzadkim nowotworem – w Polsce notuje się rocznie około 3000 nowych przypadków. Jednocześnie jest to nowotwór o ogromnej dynamice wzrostu liczby zachorowań; w Polsce w ciągu ostatnich 20 lat liczba zachorowań zwiększyła się niemal trzykrotnie. Najistotniejszym czynnikiem zwiększonego ryzyka zachorowania na czerniaka jest intensywne działanie promieniowania UV naturalnego (tj. słonecznego) i sztucznego (solaria). Pewną rolę odgrywają też predyspozycje genetyczne. Od znamienia do czerniaka, czyli jak rozpoznać nowotwór skóry? Jakie rokowania mają pacjenci chorzy na czerniaka? Ze względu na lokalizację na skórze, czerniaka jest stosunkowo łatwo wykryć we wczesnym stadium. Podjęcie leczenia chirurgicznego w tym stadium choroby w ponad 90 proc. przypadków prowadzi do wyleczenia. Rokowanie zależy głównie od grubości ogniska pierwotnego ocenianego w badaniu histopatologicznym (mikroskopowym) i ewentualnych przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych. Niestety średnie wyjściowe zaawansowanie tego nowotworu (mierzone grubością ogniska pierwotnego wg Breslowa) jest w Polsce 2 razy większe niż w krajach Europy Zachodniej. Średnia wyleczalność tego nowotworu w Polsce to 60-70%, w USA nawet ponad 90%, co wynika z wykrywania go we wcześniejszych stadiach. Jak leczy się czerniaka? Czy możliwe jest całkowite wyleczenie choroby? Mitem jest stwierdzenie, że jest to choroba źle uleczalna lub nieuleczalna. Umiejscowienie czerniaka na powierzchni ciała umożliwia bezproblemową diagnostykę oraz proste leczenie chirurgiczne, które przeprowadzają wszystkie ośrodki onkologiczne w naszym kraju, z czego w warszawskim Centrum Onkologii-Instytucie leczy się około 1/10 polskich pacjentów z tą chorobą (ok. 300 rocznie). Czerniak charakteryzuje się bardzo wysokim odsetkiem wyleczeń, zwłaszcza gdy leczeniu chirurgicznemu poddaje się zmiany pierwotne. Jeśli choroba jest rozpoznana we wczesnym stadium (zmiana jest wówczas grubości 1-2 mm) to poziom wyleczeń sięga ponad 80-90 proc. Im bardziej rozwinięty czerniak, tym skuteczność leczenia jest mniejsza. Jednak nawet w bardziej zaawansowanych stadiach lekarze (chirurdzy onkolodzy i onkolodzy) są w stanie wyleczyć chorego na czerniaki i inne nowotwory skóry. Ważne jest jednak, aby chory zwrócił się do lekarza (chirurga onkologa lub dermatologa) w przypadku podejrzanej lub niepokojącej go zmiany skóry. Pacjent, u którego zaobserwowano niepokojącą zmianę powinien niezwłocznie zgłosić się do chirurga onkologa lub dermatologa w celu zbadania (z reguły wykonuje się badanie dermatoskopowe) i ewentualnej kwalifikacji do wykonania biopsji wycinającej. To jest bardzo prosty zabieg wykonywany ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym i pozostawia niewielki ślad na skórze Polega ona na całkowitym usunięciu podejrzanego znamienia lub narośli z niewielkim marginesem (do 3 mm), a następnie zbadaniu pobranego materiału pod mikroskopem przez histopatologa, który sprawdza, czy znajdują się w nim komórki czerniaka lub innego nowotworu skóry. Jeżeli okaże się, że znamię zawiera zmiany nowotworowe, marginesy są niekiedy poszerzane (do 1-2 cm). W przypadku czerniaka skóry wykonuje się również biopsję najbliższego węzła wartowniczego (pierwszego węzła chłonnego, do którego spływa chłonka). W przypadku dodatniego wyniku biopsji należy usunąć węzły chłonne. Jakie przerzuty najczęściej daje czerniak i od czego zależą? Czerniak po pierwotnym leczeniu (najczęściej chirurgicznym) może nawrócić, dlatego pacjent musi być pod stałą kontrolą onkologa lub chirurga onkologa. Szansa nawrotu związana jest z tym, w jakim stadium był pierwotny czerniak w momencie jego pierwszego leczenia. Najczęstszym miejscem przerzutów czerniaka są węzły chłonne, może on również dawać przerzuty do skóry oraz wszystkich innych narządów ciała. Im bardziej rozwinięty czerniak, tym skuteczność leczenia chirurgicznego jest mniejsza i szansa na przerzuty większa. Wyniki leczenia chorych na uogólnione czerniaki skóry są nadal niezadowalające. Tylko 25-30 proc. chorych z przerzutowym czerniakiem przeżywa rok po rozpoznaniu. Przełomowe jest opracowanie dwóch nowych terapii wydłużających życie chorych na zaawansowane czerniaki: immunoterapii nieswoistej za pomocą przeciwciał monoklonalnych anty-CTLA4 hamujących ogólnoustrojowe mechanizmy immunosupresji w celu indukcji odpowiedzi przeciwnowotworowej (ipilimumabb) oraz leczenia ukierunkowanego molekularnie za pomocą inhibitorów szlaków BRAF/MEK (wemurafenib). Zobacz także: Nowa era w leczeniu zaawansowanego czerniaka Jak uniknąć czerniaka? Głównym czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na czerniaka jest nadmierna ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe, zarówno naturalne, czyli promienie słoneczne, jak i sztuczne, emitowane przez solarium. Przestrzeganie trzech prostych zasad zmniejsza ryzyko zachorowania na czerniaka: Należy unikać nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne, szczególnie pomiędzy godziną a kiedy słońce świeci najintensywniej. I nie dotyczy to tylko miesięcy letnich, bowiem zachorowania na czerniaka są rozpoznawane w ciągu całego roku, a nie tylko latem, kiedy mamy odsłoniętą skórę. Wychodząc z domu, należy zadbać o odpowiednie ubranie ograniczające ekspozycję ciała na słońce oraz używanie kremów z filtrem, a także okularów przeciwsłonecznych. Należy bezwzględnie zrezygnować z korzystania z solarium – promieniowanie ultrafioletowe w solarium jest nawet 10-15 razy silniejsze od promieniowania słonecznego. Taka opalenizna jest bardzo niezdrowa. Nie tylko wysusza skórę i przyspiesza jej starzenie się, ale przede wszystkim może być przyczyną rozwoju czerniaka. Światowa Organizacja Zdrowia wpisała promieniowanie ultrafioletowe na listę kancerogenów, czyli uznała je za czynnik bezpośrednio sprawczy w rozwoju nowotworów skóry. Korzystanie z solarium zwiększa nie tylko ryzyko zachorowania na czerniaka, ale również ryzyko wystąpienia raka skóry – 2,5-krotnie kolczystokomórkowego i 1,5-krotnie podstawnokomórkowego. Jeszcze bardziej zagrożone są osoby młode, poniżej 30. roku życia. W ich przypadku ryzyko zachorowania wzrasta o 75 proc. Ze względu na potwierdzone badaniami ryzyko zachorowania na czerniaka w niektórych krajach ( w Niemczech, Szkocji, Walii i części stanów w USA) wprowadzono zakaz korzystania z solarium przez osoby niepełnoletnie. Należy regularnie obserwować swoje znamiona. Przez cały rok powinna nas obowiązywać zasada regularnego obserwowania wszelkich znamion, pieprzyków i przebarwień. Oglądając ciało zwracaj szczególną uwagę na nowe zmiany lub stare, które zmieniły swój wygląd. Gdy tylko któreś znamię wyda się podejrzane, bez zwłoki należy zgłosić się do specjalisty. Jakie wyróżniamy typy czerniaka i jak je rozpoznać? Najczęstszym typem czerniaka jest czerniak skóry, ale może on być również (rzadko) umiejscowiony na błonach śluzowych lub w oku. Dziękuję za rozmowę. Ekspert: prof. Piotr Rutkowski, chirurg, onkolog, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Centrum Onkologii – Instytut w Warszawie. Polecamy:Rak podstawnokomórkowy i kolczystokomórkowy – czym się różnią?Od czego zależą rokowania w czerniaku? Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! Choroby dermatologiczne. Czerniak – rodzaje, objawy, diagnostyka i profilaktyka. Szacuje się, że około 2% zachorowań na nowotwory stanowi rak skóry nazywany czerniakiem, a każdego roku liczba pacjentów, u których wykrywa się tę chorobę, rośnie. W poniższym artykule odpowiemy na najważniejsze pytania na temat czerniaka: jak
Ajsz86 Użytkownicy Posty: 2 Rejestracja: 12 lis 2018, o 20:08 Czerniak podpaznokciowy Witam. Mąż oglądał program o jakiejś modelce czy kimś z czerniakiem. Ja też mam na paznokciu jakąś pionową kreskę, która nie zmienia się od kilku miesięcy. Po odcięciu paznokcia jest to jakby ciemnobrązowy kawałek skóry, który także trzeba uciąć, ale to minimalnie boli. Nie przesuwa się wraz ze wzrostem paznokcia. Nie bieleje po nacisku. Jutro idę do lekarza rodzinnego. Jakie powinny być kolejne kroki? Mam iść do onkologa, żeby mi pobrał wycinek? Jak? Podnosi się paznokieć? Załączam zdjęcie. Załączniki Widziaĺ to też dermatolog. Ajsz86 Użytkownicy Posty: 2 Rejestracja: 12 lis 2018, o 20:08 Re: Czerniak podpaznokciowy Post autor: Ajsz86 » 26 lis 2018, o 22:28 Bylam u onkologa, szukal ciala obcego ale nie znalazl, wycial z paznokciem i oddal do biopsji. Zmartwily go bardzo 2 pieprzyki, mam za 2 tyg sie zglosic na usuniecie bo sa histopatologiczne. marikakosa Re: Czerniak podpaznokciowy Post autor: marikakosa » 2 sty 2019, o 11:52 Mam nadzieję, że wszystko będzie ok..czerniak to jest poważna sprawa i nie wolno tego lekceważyć w żadnym stopniu. Byłeś już na konsultacji specjalistycznej? Badania laboratoryjne powinny dać Ci szybką odpowiedź.. 0 Odpowiedzi 1010 Odsłony Ostatni post autor: Kaspian13 18 sie 2017, o 09:19 0 Odpowiedzi 1063 Odsłony Ostatni post autor: Hime 23 maja 2018, o 18:54 2 Odpowiedzi 1496 Odsłony Ostatni post autor: dimedicus 15 kwie 2016, o 08:48 2 Odpowiedzi 1429 Odsłony Ostatni post autor: 80Magdalenka 18 mar 2020, o 12:06 1 Odpowiedzi 1221 Odsłony Ostatni post autor: dimedicus 23 lis 2016, o 17:51
Na potrzeby kampanii „Znamię! Znam je?”. Akademia Czerniaka sprawdziła, w ramach badań TNS OBOP i sondy ulicznej, co Polacy wiedzą o czerniaku. Przygotowane zostały również materiały edukacyjne w postaci ulotki i plakatu z kluczowymi informacjami na temat nowotworu. W ramach kampanii opracowany został także unikalny w skali kraju
Temat: czerniak paznokcia? (7) czerniak paznokcia? przepraszam z góry za jakość zdjęcia.. ale postanowiłam po kilku latach coś z tym zrobić.. zaczęło się od żółknięcia paznokci stóp (dwóch największych) i ich zgrubienia do tego stopnia, że przy obcinaniu pękają.. zawsze zbieram nożyczkami naskórek który znajduje się pod paznokciem i kolejną sprawą która mnie zaniepokoiła to zwiększający się obszar z którego wydobywałam naskórek.. obecnie jest to 1/4 paznokcia (tego z ciemną plamką).. kolejny objaw to nieprzyjemny zapach i wtedy (czyli jakieś ponad 6 lat temu) postanowiłam iść do dermatolog która nie zleciła mi żadnych badań zapisała tylko lek w pędzelku i zakazała malowania ich lakierami. chwilę później miałam drobny uraz ktoś mocno nastąpił mi na palec w konsekwencji czego pojawiła się mała czarna plamka. nie zwróciłam na nią uwagi ale od tego czasu minęło już ponad 6 lat a plamka trochę się powiększyła i cały czas jest. wygląda to jak rozlana brązowa substancja tuż pod płytką paznokcia. czasami docieram tam nożyczkami gdy zbieram naskórek i wyciągam trochę tego brązowego (wygląda jak skruszony lakier). jednak minęło tyle czasu i ostatnio przy temacie słońca i czerniaka naszło mnie, że może go mam (oprócz nieleczonej grzybicy)? dodam tylko, że problem mam tylko z dużymi palcami reszta zdrowa i czarna plama tylko na 1 czerniak paznokcia? Treść zablokowana przez moderatora czerniak paznokcia? mam dokładnie to samo i zaczynam sie obawiać co to jest czerniak paznokcia? Treść zablokowana przez moderatora czerniak paznokcia? Treść zablokowana przez moderatora czerniak paznokcia? Czy ktoś tu jeszcze zagląda? Mam taki sam problem i nie wiem co to może być. Może Pani która szukała odpowiedzi na to pytanie znalazła ją i jeszcze tu zagląda?Terapia hormonalna u kobiet z trądzikiem Plamy na twarzy w czasie ciąży Stany przedrakowe skóry czerniak paznokcia? Jeśli chodzi o żółte paznokcie, to tylko dlatego że są grube. Taki ich urok. Trzeba zetrzeć pilnikiem z wierzchu, tak żeby był trochę inne dyskusje Ropne ogniska zapalne przypominające wyglądem poparzenie Witam mniej więcej ok. Miesiąca temu postanowiłam nieco powyciakać moje... Plamka w okolicach odbytu Od jakiegos czasu mam plamke obok odbytu, nie swedzi, nie piecze i nie boli, zadna masc nie... Czerwony wyprysk na czole dziwny nie goi się Pomocy Witam, jakiś czas temu miałam coś Ala wąrga na czole brzydkiego więc... Coś białego we włosach, co to? Jak się pozbyć? Witam, od jakiegoś 1,5-roku do dwóch lat mam problem z czymś we w włosach,...
Hubert Czerniak porównuje szczepienia do ludobójstwa. Choć ma zakaz leczenia, konsultuje chorych. Banery antyszczepionkowców pojawiły się na Podhalu (Fot. Marek Podmokły / Agencja Wyborcza.pl) Autyzm leczy dużymi dawkami witamin, a szczepienia uważa za ludobójstwo. Wizyta kosztuje u niego 500 zł i czeka się na nią rok - lekarz z
.